T.C.

GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI

ANKARA VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI

(Mükellef Hizmetleri KDV ve Diğer Vergiler Grup Müdürlüğü)

  22/02/2016

Sayı     :90792880-155.01.05.02[2015/3888]-7262                                                     

Konu   :Türkiye'deki büyükelçilikte çalışan

 Türk uyruklulara ödenen ücret, kira

 ödemesi ve muhasebeci ile avukatlara

 yapılan ödemelerde vergi kesintisi.

İlgide kayıtlı özelge talep formunuzun incelenmesinden; büyükelçiliğinizde çalışan Türk uyruklu personelinize yapılan ücret ödemeleri üzerinden gelir vergisi ve damga vergisi kesintisi yapılıp yapılmayacağı, kira olan elçilik binanız için gayrimenkul sahibine yapılan kira ödemesi ile muhasebeci ve avukatlara yapılan ödemelerden gelir vergisi kesintisi yapılıp yapılmayacağı hususlarında görüş sorulduğu anlaşılmıştır.

A-GELİR VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN DEĞERLENDİRME:

193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasında, kamu idare ve müesseseleri, iktisadi kamu müesseseleri, sair kurumlar, ticaret şirketleri, iş ortaklıkları, dernekler, vakıflar, dernek ve vakıfların iktisadi işletmeleri, kooperatifler, yatırım fonu yönetenler, gerçek gelirlerini beyan etmeye mecbur olan ticaret ve serbest meslek erbabı, zirai kazançlarını bilânço veya zirai işletme hesabı esasına göre tespit eden çiftçiler aşağıdaki bentlerde sayılan ödemeleri (avans olarak ödenenler dahil) nakden veya hesaben yaptıkları sırada, istihkak sahiplerinin gelir vergilerine mahsuben tevkifat yapmaya mecbur oldukları hükme bağlanmıştır.

Aynı maddenin bir numaralı bendinde ise; hizmet erbabına ödenen ücretler ile 61 inci maddede yazılı olup ücret sayılan ödemelerden (istisnadan faydalananlar hariç) 103 ve 104 üncü maddelere göre, 2/b numaralı bendiyle, yaptıkları serbest meslek işleri dolayısıyla bu işleri icra edenlere yapılan ödemeler üzerinden (2009/14592 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı uyarınca 03.02.2009 tarihinden geçerli olmak üzere) %20 oranında, 5/a bendinde ise; 70'inci maddede yazılı mal ve hakların kiralanması karşılığı yapılan ödemelerden %20 oranında tevkifat yapacakları hüküm altına alınmıştır.

Yukarıda yer alan hüküm ve açıklamalara göre; yabancı elçilik ve konsolosluklar tevkifat yapmakla yükümlü bulunan kurum ve kuruluşlar arasında olmadığından büyükelçiliğiniz bünyesinde çalışan Türk vatandaşlarına ödenen ücret ile kira, muhasebeci ve avukatlara yapılan ödemeler üzerinden tevkifat yapmalarına gerek bulunmamaktadır.

Ancak, gayrimenkul sahibinin elde etmiş olduğu kira gelirinin, Gelir Vergisi Kanununun 86'ncı maddesinin birinci bendinin (d) alt bendi gereğince ilgili bulunduğu yıl için belirlenen haddi (2015 yılı için 1.500 TL) aşması halinde, gayrimenkul sahibince yıllık gelir vergisi beyannamesi ile beyan edileceği tabiidir.

Diğer taraftan; 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun "Tevkifata tabi olmayan ücretler" başlıklı 95 inci maddesinde; "Aşağıda yazılı hizmet erbabının ücretleri hakkında vergi tevkif usulü cari olmaz;

2- 16 ncı maddede yazılı istisnadan faydalanmayan yabancı elçilik ve konsolosluk memur ve hizmetlileri;

Bunlar gelirlerini, bu kısmın 2 nci bölümündeki hükümlere göre, yıllık beyanname ile bildirirler." hükmüne yer verilmiştir.

Bu çerçevede, Büyükelçiliğiniz bünyesinde çalışan Türk vatandaşlarının ücretleri Gelir Vergisi Kanununun 15 ve 16 ncı maddelerinde yer alan muafiyet ve istisna hükmü kapsamına girmemekte olup, vergi kesintisine tabi tutulmayan söz konusu ücretlerin Gelir Vergisi Kanununun 92 nci maddesinde belirtilen sürede yıllık gelir vergisi beyannamesi ile beyan edilmesi gerekmektedir.

B- DAMGA VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN DEĞERLENDİRME:

488 sayılı Damga Vergisi Kanununun 1 inci maddesinde, bu Kanuna ekli (1) sayılı tabloda yazılı kağıtların damga vergisine tabi olduğu, bu Kanundaki kağıtlar teriminin, yazılıp imzalanmak veya imza yerine geçen bir işaret konmak suretiyle düzenlenen ve herhangi bir hususu ispat veya belli etmek için ibraz edilebilecek olan belgeler ile elektronik imza kullanılmak suretiyle manyetik ortamda ve elektronik veri şeklinde oluşturulan belgeleri ifade ettiği, yabancı memleketlerle Türkiye'deki yabancı elçilik ve konsolosluklarda düzenlenen kağıtların, Türkiye'de resmi dairelere ibraz edildiği, üzerine devir veya ciro işlemleri yürütüldüğü veya herhangi bir suretle hükümlerinden faydalanıldığı takdirde vergiye tabi tutulacağı; 3 üncü maddesinde damga vergisinin mükellefinin kağıtları imza edenler olduğu; 9 uncu maddesinde, bu Kanuna ekli (2) sayılı tabloda yazılı kağıtların damga vergisinden müstesna olduğu hükümlerine yer verilmiştir.

Anılan Kanuna ekli (1) sayılı tablonun "IV-Makbuzlar ve diğer kağıtlar" bölümünün 1/b fıkrasında, maaş, ücret, gündelik, huzur hakkı, aidat, ihtisas zammı, ikramiye, yemek ve mesken bedeli, harcirah, tazminat ve benzeri her ne adla olursa olsun hizmet karşılığı alınan paralar"(avans olarak yapılanlar dahil)" için verilen makbuzlar ile bu paraların nakden ödenmeyerek kişiler adına açılmış veya açılacak cari hesaplara nakledildiği veya emir ve havalelerine tediye olunduğu takdirde nakli veya tediyeyi temin eden kağıtların nispi damga vergisine tabi olduğu hüküm altına alınmıştır.

Kanuna ekli (2) sayılı tablonun "I- Resmi işlerle ilgili kağıtlar" başlıklı bölümünün "A) Resmi daireler arasında kullanılan kağıtlar" alt başlıklı bölümünün (5) numaralı fıkrası ile, "Yabancı elçilik ve konsolosluklarının mühür veya imzasını ihtiva eden resmi kağıtlarla yabancı elçilik ve konsolosluklarda düzenlenen ve fakat elçilik ve konsolosluklar dışında kullanılmayan kağıtlar. (Bu fıkradaki istisna mütekabiliyet şartiyledir.)" damga vergisinden istisna edilmiştir.

Yukarıda yapılan açıklamalar çerçevesinde, Büyükelçiliğinizde çalışan Türk uyruklu personele yapılacak ücret ödemelerine ilişkin olarak düzenlenen kağıtların, Büyükelçiliğiniz dışında kullanılmaması durumunda, Kanuna ekli (2) sayılı tablonun I/A-5 numaralı fıkrasına göre mütekabiliyet esasları dikkate alınarak damga vergisinden istisna edilmesi mümkün bulunmaktadır.

Bilgi edinilmesini rica ederim.