TÜRK MİLLETİ ADINA

Hüküm veren Danıştay Üçüncü Dairesince Danıştay Başsavcısı tarafından kanun yararına temyiz edilen Samsun Bölge İdare Mahkemesinin 20.10.2009 gün ve E:2009/726, K:2009/718 sayılı kararı incelendikten ve Tetkik Hakimi Berent Araslı'nın açıklamaları dinlenildikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü:

2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 51'inci maddesinde, Bölge İdare Mahkemesi kararları ile idare ve vergi mahkemelerince ve Danıştay'ca ilk derece mahkemesi olarak verilip temyiz incelemesinden geçmeden kesinleşmiş bulunan kararlardan niteliği bakımından yürürlükteki hukuka aykırı bir sonucu ifade edenler ilgili bakanlıkların göstereceği lüzum üzerine veya kendiliğinden Başsavcı tarafından kanun yararına temyiz olunabileceği kurala bağlanmıştır.

Yasada, kanun yararına bozma sebepleri, temyiz sebepleri kadar geniş bir şekilde düzenlenmediği gibi kanun yararına temyiz edilebilecek kararlar da sınırlı olarak sayılmıştır. Temyiz sebepleri arasında yer alan "hukuka aykırılık" kanun yararına bozmada tek sebep kabul edilmiş olup, usul ve esas hükümlerine uyulmamış olmasının kanun yararına bozma nedeni oluşturabilmesi için yürürlükteki hukuka aykırı bir sonucun karar haline gelmiş olması gereklidir.

2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 7'nci maddesinde, dava açma süresinin, vergi mahkemelerinde otuz gün olduğu ve vergi uyuşmazlıklarında tebliğ yapılan hallerde, tebliğ tarihini izleyen günden itibaren dava açma süresinin başlayacağı düzenlenmiş, 14'üncü maddenin 6'ncı fıkrasında da maddede belirtilen hususların ilk incelemeden sonra tespit edilmesi halinde de davanın her safhasında 15'inci madde hükmünün uygulanacağı belirtilmiştir.

İdari işlemlerin, dolayısıyla idarenin yargısal yoldan hukuka uygunluğunun denetimi, bu süre içinde dava açılmış olması koşuluna bağlanmış ve idari yargılama hukukunda dava açma sürelerinin kamu düzeniyle ilgili olması ve hak düşürücü süre niteliği taşıması nedeniyle davada ileri sürülmeseler dahi mahkemeler tarafından davanın her aşamasında, re'sen dikkate alınacakları kabul edilmiştir.

Dosyanın incelenmesinden, vergi ziyaı cezalı gelir (stopaj) vergisine ilişkin ihbarnamelerin 21.12.2005 ve 11.2.2006 tarihlerinde davacının bilinen adresinde partinin il başkanı olduğu belirtilen Nahit Özdemir isimli şahsa tebliğinin usulüne uygun olup olmadığının dolayısıyla davanın süresinde açılıp açılmadığının tespiti için mahkemece verilen ara kararı ile Samsun İlçe Seçim Kurulu Başkanlığından 2005-2006 yıllarında anılan şahsın davacı siyasi partinin yetkilisi olup olmadığının sorulması üzerine gönderilen cevapta seçim evrakının saklama süresinin dolmasından sonra imha edilmek üzere Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü'ne gönderildiğinin belirtilmesine karşın ne vergi mahkemesince ne de bölge idare mahkemesince başka bir araştırmaya gerek görülmeksizin davalı idarenin davanın süresinde açılmadığı yolundaki iddia karşılanmadığı gibi; ispat yükü kendisine düşen davacının da bu şahsın partilerinin yetkilisi olmadığını kanıtlayamadığının anlaşılması karşısında, 15.5.2008 gününde açılan davanın süresinde olmadığı sonucuna varılmıştır. Bu nedenle davanın süre aşımı yönünden reddi gerekirken esasının incelenmesi suretiyle verilen karar hukuka aykırı bulunmuştur.

Açıklanan nedenlerle, Samsun Bölge İdare Mahkemesinin 20.10.2009 gün ve E:2009/726, K:2009/718 sayılı kararının, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 51'inci maddesi uyarınca kanun yararına ve hükmün hukuki sonuçlarına etkili olmamak üzere bozulmasına, kararın bir örneğinin Maliye Bakanlığı ile Danıştay Başsavcılığına gönderilmesine ve Resmî Gazete’de yayımlanmasına, 13.3.2012 gününde oybirliğiyle karar verildi.