Temyiz Eden

: Denizli Vergi Dairesi Başkanlığı/ (Saraylar Vergi Dairesi Müdürlüğü) 

Karşı Taraf

: …

… Çorapçılık Sanayi Ticaret Anonim Şirketi 

Vekili

: Av. ... 

İstemin Özeti

: Davacının 2003 yılı defter ve belgelerini incelemeye ibraz etmediği ileri sürülerek katma değer vergisi indirimlerinin reddi suretiyle yeniden düzenlenen beyan tablosu uyarınca 2003/1 ila 12 nci ayları için salınan katma değer vergisi ve kesilen vergi ziyaı cezası ile 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 355/1 inci maddesi uyarınca kesilen özel usulsüzlük cezasının kaldırılması istemiyle dava açılmıştır. Denizli Vergi Mahkemesinin 30.3.2009 günlü ve E:2008/1009, K:2009/225 sayılı kararıyla; davacı şirketin 2003 yılı işlemlerinin incelenmesi amacıyla işçisine tebliğ edilen yazıyla 2003 yılı defter ve belgelerinin on beş gün içerisinde denetmenlik adresine getirilmesi istenilmesine karşın söz konusu defter ve belgelerin verilen süre içerisinde denetmenlik adresine ibraz edilmemesi nedeniyle katma değer vergisi indirimlerinin reddi suretiyle yeniden düzenlenen beyan tablosu uyarınca dava konusu cezalı verginin salındığı, aynı şekilde ilgili dönem defter ve belgelerin ibraz edilmediği belirtilerek özel usulsüzlük cezasının kesildiği, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 139 uncu maddesinde; vergi incelemesinin esas itibariyle incelemeye tabi olanın işyerinde yapılacağı, ancak işyerinin müsait olmaması, ölüm, işin terk edilmesi gibi zaruri sebeplerin bulunduğunun tespit edilmesi halinde incelemenin dairede yapılabileceğinin belirtildiği, ancak, inceleme elemanı tarafından davacıya gönderilen defter, belge isteme yazısında işyerinin müsait olması durumunda ve incelemenin işyerinde yapılmasının istenmesi halinde bu hususun bildirilmesine ilişkin ihtarın yer almadığı, öte yandan, incelemenin denetmenlik bürosunda yapılmasını gerektirecek şekilde yukarıda anılan hususlardan birinin mevcut olduğu yönünde bir tespitin de yapılmadığı, bu itibarla, incelemeye konu defter ve belgelerin doğrudan denetmenlik adresine gönderilmesinin istenmesinde ve bu istemin yerine getirilmediğinden söz edilerek davacı adına yapılan tarhiyatta hukuka uyarlık görülmediği gerekçesiyle dava konusu vergi ve cezaların kaldırılmasına karar verilmiştir. Davalı İdare, tarhiyatın hukuka uygun olduğunu ileri sürerek kararın bozulmasını istemektedir. 

Savunmanın Özeti : Temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmuştur. 

Tetkik Hakimi Yavuz Şen'in Düşüncesi

: Temyiz dilekçesinde öne sürülen hususlar, temyize konu mahkeme kararının bozulmasını sağlayacak nitelikte bulunmadığından temyiz isteminin reddi gerektiği düşünülmektedir. 

Danıştay Savcısı Gülsen Bişkin'in Düşüncesi : İdare ve vergi mahkemelerince verilen kararların temyizen incelenerek bozulabilmesi için, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49 uncu maddesinin birinci fıkrasında belirtilen nedenlerin bulunması gerekmektedir. 

Temyiz dilekçesinde öne sürülen hususlar, söz konusu maddede yazılı nedenlerden hiçbirisine uymadığından, istemin reddi ile temyiz edilen Mahkeme kararının onanmasının uygun olacağı düşünülmektedir. 

TÜRK MİLLETİ ADINA 

Hüküm veren Danıştay Dördüncü Dairesince, gereği görüşüldü: 

Davacının 2003 yılı defter ve belgelerini incelemeye ibraz etmediği ileri sürülerek katma değer vergisi indirimlerinin reddi suretiyle yeniden düzenlenen beyan tablosu uyarınca 2003/1 ila 12 nci ayları için salınan katma değer vergisi ve kesilen vergi ziyaı cezası ile 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 355/1 inci maddesi uyarınca kesilen özel usulsüzlük cezasının kaldırılmasına karar veren Vergi Mahkemesi kararı temyiz edilmiştir. 

213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 139 uncu maddesinde; vergi incelemelerinin esas itibarıyla incelemeye tabi olanın iş yerinde yapılacağı, iş yerinin müsait olmaması, ölüm, işin terk edilmesi gibi zaruri sebeplerle incelemenin iş yerinde yapılması imkansızlığı veya mükellef ve vergi sorumlularının istemeleri halinde incelemenin dairede yapılabileceği, bu takdirde incelemeye tabi olanın lüzumlu defter ve vesikalarını daireye getirmesinin kendisinden yazılı olarak isteneceği, incelemenin dairede yapılması halinde istenilen defter ve belgeleri belli edilen zamanda mazeretsiz olarak getirmeyenlerin bunları ibraz etmemiş sayılacağı kurala bağlanmış, 256 ıncı maddesinde de, gerçek ve tüzel kişiler ile mükerrer 257 nci madde ile getirilen zorunluluklara tabi olanların muhafaza etmek zorunda oldukları her türlü defter, belge ve karneler ile vermek zorunda bulundukları bilgilere ilişkin mikro fiş, mikro film, manyetik teyp, disket ve benzeri ortamlardaki kayıtlarını ve bu kayıtlara erişim veya kayıtları okunabilir hale getirmek için gerekli tüm bilgi ve şifreleri muhafaza süresi içerisinde yetkili makam ve memurların talebi üzerine ibraz ve inceleme için arz etmek zorunda oldukları belirtilmiştir. 

Dosyanın incelenmesinden, davacı şirketin 2003 yılı işlemlerinin incelenebilmesi amacıyla işçisine tebliğ edilen yazıyla davacıdan ilgili dönem defter ve belgelerinin onbeş gün içerisinde denetmenlik adresine getirilmesinin istendiği, uyuşmazlık konusu defter ve belgelerin herhangi bir mazeret de belirtilmeksizin incelemeye ibraz edilmemesi nedeniyle katma değer vergisi indirimlerinin reddi suretiyle dava konusu vergi ziyaı cezalı katma değer vergilerinin salınıp özel usulsüzlük cezasının kesildiği anlaşılmıştır. 

Vergi Mahkemesince, inceleme elemanı tarafından davacıya gönderilen defter, belge isteme yazısında işyerinin müsait olması durumunda ve incelemenin işyerinde yapılmasının istenmesi halinde bu hususun bildirilmesine ilişkin ihtarın yer almadığı, incelemenin denetmenlik bürosunda yapılmasını gerektirecek şekilde 213 sayılı Kanunun 139 uncu maddesinde belirtilen hususlardan birinin varlığına ilişkin herhangi bir tespitin de yapılmadığı, bu itibarla, incelemeye konu defter ve belgelerin doğrudan denetmenlik adresine gönderilmesinin istenmesinde ve bu istemin yerine getirilmediğinden söz edilerek davacı adına yapılan tarhiyatta hukuka uyarlık görülmediği gerekçesiyle dava konusu vergi ve cezaların kaldırılmasına karar verilmiştir. 

İncelenmek üzere istenen defter ve belgelerin 213 sayılı Kanunun yukarıda belirtilen 256 ıncı maddesi uyarınca ibrazı zorunlu olup, belirtilen sürede ibraz edilmemesi ve davacının, incelemenin işyerinde yapılması hususunda inceleme elemanına yönelik herhangi bir istemde bulunmamış olması karşısında, defter ve belgelerin Kanunda öngörülen usule uygun olarak istenilmediğinin kabulüne olanak yoktur. Bu nedenle, işin esası incelenmeksizin tarhiyatın kaldırılmasına karar veren Mahkeme kararında hukuka uyarlık görülmüştür. 

Bu nedenle, temyiz isteminin kabulüyle, Denizli Vergi Mahkemesinin 30.3.2009 günlü ve E:2008/1009, K:2009/225 sayılı kararının bozulmasına 29.4.2010 gününde oyçokluğuyla karar verildi. 

KARŞI OY 

Temyiz dilekçesinde öne sürülen hususlar, temyize konu mahkeme kararının bozulmasını sağlayacak nitelikte bulunmadığından temyiz isteminin reddi gerektiği görüşüyle karara karşıyız.