Untitled 2

04.04.2011

7. Daire 2009/2252 E., 2011/906 K.Davacı adına tescilli 24.5.2004 gün ve 1749 sayılı serbest dolaşıma giriş beyannamesi muhteviyatı eşyaya ait EUR.1 dolaşım belgesindeki gönderici ve alıcı isimleri

7. Daire 2009/2252 E., 2011/906 K.

"İçtihat Metni"

Temyiz İsteminde Bulunan : Başbakanlık Gümrük Müsteşarlığı adına Aliağa Gümrük Müdürlüğü 

Karşı Taraf: …

… Y…

…. Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi 

Vekili: Av. …

… İstemin Özeti : Davacı adına tescilli 24.5.2004 gün ve 1749 sayılı serbest dolaşıma giriş beyannamesi muhteviyatı eşyaya ait EUR.1 dolaşım belgesindeki gönderici ve alıcı isimleri ile serbest dolaşıma giriş beyannamesindeki gönderici ve alıcı isimlerinin farklı olduğunun saptandığından bahisle, EUR.1 dolaşım belgesinin sonradan kontrol işlemine tabi tutulacağı belirtilerek, ithalat rejimi kararı uyarınca üçüncü ülkeler için öngörülen oranlar esas alınarak hesaplanan teminat miktarına isabet eden gümrük ve katma değer vergileri tahakkukuna vaki itirazın reddine dair işlemi; EUR.1 dolaşım belgesinin menşe ispat belgesi olduğu; olayda da, eşyanın menşei konusunda tereddüt bulunmadığı; EUR.1 dolaşım belgesindeki gönderici ve alıcı isimleri ile serbest dolaşıma giriş beyannamesindeki gönderici ve alıcı isimlerinin farklı olmasının da, belgenin geçerliliğini etkilemesinin olanaklı olmadığı; bu durumun, ithalatın birkaç aşamada yapıldığını gösterdiği; kaldı ki, Gümrükler Genel Müdürlüğünün 3.9.2001 tarih ve 022911 sayılı yazısında da, bu gibi hallerde belgenin geçersiz sayılmaması, ancak tereddüt edilen başka hususların varlığı halinde sonradan kontrol talebinde bulunulması gerektiği belirtildiğinden, dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle iptal eden İzmir Birinci Vergi Mahkemesinin 31.10.2008 gün ve E:2007/977; K:2008/1337 sayılı kararının; vergilerin tahsili amacıyla tesis edilen işlemde mevzuata aykırılık bulunmadığı ileri sürülerek bozulması istenilmektedir. 

Savunmanın Özeti : Savunma verilmemiştir. 

Tetkik Hâkimi A…

….. İ…

…..'in Düşüncesi : Temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar, 2577 sayılı Kanunun 49'uncu maddesinin 1'inci fıkrasında sayılan bozma nedenlerine uymadığından, temyiz istemi reddedilerek kararın onanması gerektiği düşünülmektedir. 

Danıştay Savcısı M. O…

…. U…

…..'ın Düşüncesi : İdare ve vergi mahkemelerince verilen kararların temyizen incelenerek bozulabilmesi için, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49'uncu maddesinin 1'inci fıkrasında belirtilen nedenlerin bulunması gerekmektedir. 

Temyiz dilekçesinde öne sürülen hususlar, söz konusu maddede yazılı nedenlerden hiçbirisine uymadığından, istemin reddi ile temyiz edilen Mahkeme kararının onanmasının uygun olacağı düşünülmektedir. 

TÜRK MİLLETİ ADINA 

Hüküm veren Danıştay Yedinci Dairesince işin gereği görüşüldü: 

Dosyanın incelenmesinden; davacı tarafından, EUR.1 dolaşım belgesi ibrazı ile tercihli tarifeden yararlanmak suretiyle ithali gerçekleştirilen eşyaya ilişkin olarak; Gümrükler Kontrol Genel Müdürlüğünce, EUR.1 dolaşım belgesinin 1 ve 3 nolu sütunlarında yer alan gönderici ve alıcı isimleri ile beyanname üzerindeki gönderici ve alıcı isimleri arasında bir ilişki görülmediği hususunun saptanması nedeniyle, geçerliliği hususunda tereddüt hasıl olan EUR.1 dolaşım belgesinin sonradan kontrol işlemine tabi tutulmasının, ayrıca, beyannamenin tescil tarihindeki ithalat rejimi kararında üçüncü ülkeler için öngörülen vergi oranları esas alınarak tahakkuk ettirilecek vergilerin teminata bağlanması gerektiğinin bildirilmesi üzerine, Gümrük Müdürlüğünce "teminata bağlanacak vergi tutarının belirlenmesi amacıyla" yapılan tahakkuka vaki itirazın reddine dair işlemin iptali istemiyle dava açıldığı anlaşılmıştır. 

EUR.1 dolaşım belgesi kısaca; Ülkemiz ile Avrupa Ekonomik Topluluğu arasında ortaklık kuran ve 1.1.1964 tarihinde yürürlüğe giren Ankara Anlaşmasının 6'ncı maddesi uyarınca kurulan Ortaklık Konseyi tarafından alınan, 25.2.1998 tarihli, Tarım Ürünleri Ticareti İçin Ticaret Rejimine İlişkin 1/98 sayılı Karar uyarınca, Türkiye ile Topluluk arasında tarım ürünleri konusundaki ticaret tercihlerini tek bir belge üzerinde konsolide etmek amacıyla ve bu Karar ile sağlanan tercihli rejim uygulamasına esas olmak üzere, Kararın ekinde yer alan ve menşe kurallarını düzenleyen 3 nolu Protokol hükümlerine göre düzenlenmesi öngörülen, "menşe ispat" belgesidir. 

Öte yandan; Türkiye Cumhuriyeti, Avrupa Topluluğu ve EFTA Devletleri arasında aynı menşe kuralları ile menşeli olmayan girdiler için öngörülen gümrük vergilerinin geri ödenmesi veya muafiyet getirilmesini yasaklayan hükümleri içeren serbest ticaret anlaşmaları kapsamında yapılan tercihli ticarette, sisteme taraf ülkeler menşeli girdilerin diğer taraf ülkelerce serbestçe kullanılmasına ve üretilen eşyanın söz konusu ülkelerin tercihli rejiminden yararlanabilmesine ve bu şekilde mevcut üretim kaynaklarının birleştirilmesine olanak tanıyan ticaret sistemi olarak tanımlanan Pan Avrupa Menşe Kümülasyon Sistemi ile, Türkiye Cumhuriyeti, Avrupa Topluluğu, EFTA Devletlerinden oluşan Pan Avrupa Menşe Kümülasyon Sistemine dahil ülkelerle, Faroe Adaları, Cezayir, Mısır, İsrail, Lübnan, Ürdün, Fas, Suriye, Tunus, Batı Şeria ve Gazze Şeridi'nden oluşan Akdeniz ülkeleri arasında aynı menşe kuralları ile menşeli olmayan girdiler için öngörülen gümrük vergilerinin geri ödenmesi veya muafiyet getirilmesini yasaklayan hükümleri içeren serbest ticaret anlaşmaları kapsamında yapılacak tercihli ticarette, sisteme taraf ülkeler menşeli girdilerin diğer taraf ülkelerce serbestçe kullanılmasına ve üretilen eşyanın söz konusu ülkelerin tercihli rejiminden yararlanabilmesine ve bu şekilde mevcut üretim kaynaklarının birleştirilmesine olanak tanıyan ticaret sistemi olarak tanımlanan, Pan Avrupa-Akdeniz Menşe Kümülasyon Sistemine dahil ülkeler arasındaki tercihli tarife uygulamasında da, taraf ülkeler arasında imzalanan serbest ticaret anlaşmaları ve bu konuda alınan kararlarla, "menşe ispat" belgesi olarak, EUR.1 dolaşım belgesinin kullanılması kabul edilmiştir. Nitekim; Türkiye ile Macaristan Cumhuriyeti arasında imzalanan serbest ticaret anlaşması kapsamında, Macaristan Cumhuriyeti menşeli ve çıkışlı bazı tarım ve işlenmiş tarım ürünleri için, belirlenen kontenjan dahilinde gerçekleştirilecek ithalatlarda tercihli tarife uygulanması kararlaştırılmış; serbest ticaret anlaşmasının Ekini oluşturan "Menşeli Ürünler Kavramının Tanımı ve İdari İşbirliği Metodlarına İlişkin Protokol D"nin uygulanmasına ilişkin usul ve esasların düzenlenmesi amacıyla, 21.2.1999 tarih ve 23618 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan ve olay tarihinde yürürlükte bulunan, Eşyanın Tercihli Menşeinin Tespiti Hakkında Yönetmeliğin 4'üncü maddesinde, Macaristan yanında Romanya da taraf ülke olarak sayılmış; 16'ncı maddesinde, menşe ispat belgesi olarak EUR.1 dolaşım belgesinin kullanılacağı; 40'ıncı maddesinde ise, ithalatçı ülke gümrük idarelerinin EUR.1 dolaşım belgelerinin sonradan kontrolünü talep edebilecekleri; 41'inci maddesinde de, ithalatçı ülke gümrük idarelerinin, kontrol işleminin sonucunun beklenildiği süre içerisinde söz konusu ürünlere tercihli muamele tanınmasını askıya almaya karar vermeleri durumunda, eşyanın ithalatçıya teslim işleminin teminat karşılığı yapılacağı belirtilmiştir. 

Buna göre; tercihli rejimden yararlandırılacak tarım ürünlerinin menşeinin (kural olarak) EUR.1 dolaşım belgesi ile ispat edilebileceği; ithalatçı ülke gümrük idarelerince belgenin gerçekliği konusunda tereddüte düşülmesi halinde ise, eşyanın tercihli tarife uygulaması askıya alınarak, eşyanın teminat karşılığı ithaline izin verilebileceği; ancak bu uygulamanın, ithal esnasında geçerli olabileceği açıktır. 

Olayda; davacı tarafından ibraz edilen EUR.1 dolaşım belgesine göre eşyanın menşeinin Macaristan olduğu hususunda taraflar arasında uyuşmazlık bulunmamaktadır. Her ne kadar, davalı İdarece, ibraz edilen EUR.1 dolaşım belgesinin, yaşanan tereddütler nedeniyle sonradan kontrol işlemine tabi tutulması nedeniyle, davacının tercihli rejimden yararlandırılmamasının hukuka uygun olduğu ileri sürülmüşse de, eşyanın menşeinin Macaristan olmadığı, veya EUR.1 dolaşım belgesinin sahte olduğu yolunda herhangi bir iddiada bulunulmadığı gibi, sonradan kontrol sonucunda da bu yönde bir kanıta ulaşıldığından bahsedilmediği dikkate alındığında, EUR.1 dolaşım belgesinin 1 ve 3 nolu sütunlarında yer alan gönderici ve alıcı isimleri ile beyanname üzerindeki gönderici ve alıcı isimleri arasında bir ilişki bulunmaması hali, tercihli rejimden yararlandırılmayı engelleyecek husus olarak görülmediğinden, aksi yolda tesis edilen dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmamıştır. 

Açıklanan nedenlerle; temyiz isteminin reddine, 4.4.2011 gününde oybirliği ile karar verildi.