Untitled 2

19.01.2010

9. Daire 2010/5637 E., 2011/116 K.Davacı tarafından Gebze Organize Sanayi Bölgesinin sınırları içinde bulunan arsalara ilişkin olarak 2010 yılı için takdir edilen arsa metrekare birim değerlerine ilişkin

9. Daire 2010/5637 E., 2011/116 K.

"İçtihat Metni"

Temyiz İsteminde Bulunan : Gebze Organize Sanayi Bölgesi 

Vekili : Av. …

… Karşı Taraf: Çayırova Belediye Başkanlığı 

İstemin Özeti: Davacı tarafından Gebze Organize Sanayi Bölgesinin sınırları içinde bulunan arsalara ilişkin olarak 2010 yılı için takdir edilen arsa metrekare birim değerlerine ilişkin 5.5.2010 tarih ve 1390 sayılı takdir komisyonu kararının ilgili kısmının iptali istemiyle açılan davayı; 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 49/b maddesine göre, takdir komisyonu kararlarına karşı ancak kendilerine karar tebliğ edilen daire, kurum, teşekkül ve ilgili mahalle ve köy muhtarlıkları tarafından on beş gün içinde vergi mahkemesinde dava açılabileceği, bu nedenle davacının takdir komisyonu kararının iptali istemiyle dava açma ehliyeti bulunmadığı gerekçesiyle ehliyet yönünden reddeden Kocaeli 1. Vergi Mahkemesinin 21.5.2010 tarih ve E:2010/1826, K:2010/1218 sayılı kararının; 213 sayılı Vergi Usul Kanununun takdir komisyonlarının kuruluşuna ilişkin 72. maddesinin 16.6.2009 tarihinde 5904 sayılı Kanunu'nun 21.maddesi ile değiştirildiği, bu değişiklikle beraber artık arsalara ilişkin asgari ölçüde birim değer tespitinde ticaret odalarından seçilen üye yerine ilgili olduğu arsalara ilişkin takdir komisyonlarında organize sanayi bölgesini temsilen bir üye bulundurulması hükmünün eklendiği, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun mükerrer 49/b maddesinde Organize Sanayi Bölgesinin takdir komisyonu kararları ile ilgili dava açmasına engel olan bir düzenlemenin de söz konusu olmadığı ve adı geçen son değişiklikten sonra olayda açıkça menfaat ihlalinin söz konusu olduğu, komisyonca belirlenen arsa birim değerlerinin fahiş olduğu ileri sürülerek bozulması istenilmektedir. 

Savunmanın Özeti : Cevap verilmemiştir. 

Danıştay Savcısı Filiz Z. Gürmeriç'in Düşüncesi : 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun Takdir Komisyonunun Kuruluşuna ilişkin 72. maddesine 5904 sayılı Kanunu'nun 21. maddesi ile eklenen ve 3.7.2009 tarihinden itibaren yürürlüğe giren ibare ile; arsalara ait asgari ölçüde birim değer tespitinde, takdir komisyonlarında ticaret odasından seçilen bir üye (ilgili olduğu arsalara ilişkin ise takdir komisyonlarına organize sanayi bölgesini temsilen bir üye) bulundurulması hükmü uyarınca dava konusu işlem ile ilgili davacı kurumun da açıkça menfaat ihlali söz konusu olacağından, Gebze Organize Sanayi Bölgesinin sınırları içinde bulunan arsalara ilişkin olarak 2010 yılı için arsa metrekare birim değerlerinin belirlenmesine ilişkin takdir komisyonu kararının iptali istemiyle açılan davanın ehliyet yönünden reddine ilişkin Vergi Mahkemesi kararının bozulmasının uygun olacağı düşünülmektedir. 

Tetkik Hakimi Özlem Türkseven'in Düşüncesi : 213 sayılı Kanunu'nun Takdir Komisyonlarının Kuruluşuna ilişkin 72. maddesine 16.6.2009 tarihinde 5904 sayılı Kanunu'nun 21. maddesi ile eklenen; arsalara ait asgari ölçüde birim değer tespitinde, takdir komisyonlarında kanun maddesinde tahdidi olarak sayılan diğer kişilerle birlikte ticaret odasından seçilen bir üye(ilgili olduğu arsalara ilişkin ise takdir komisyonlarına organize sanayi bölgesini temsilen bir üye) bulundurulması hükmü uyarınca dava konusu 5.5.2010 tarihli takdir komisyonu kararında, komisyonun oluşumunda Gebze Organize Sanayi Bölgesini temsilen bir üyenin de bulunduğu ve ihtirazi kayıtla dava konusu takdir komisyonu kararını imzalamak suretiyle oy sahibi olduğu görüldüğünden; dava konusu işlem ile ilgili davacı kurumun da açıkça menfaat ihlali söz konusu olacağından ehliyetin reddine dair Vergi Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir. 

TÜRK MİLLETİ ADINA 

Hüküm veren Danıştay Dokuzuncu Dairesince işin gereği görüşüldü: 

Gebze Plastikçiler Organize Sanayi Bölgesinin sınırları içinde bulunan arsalara ilişkin olarak 2010 yılı için arsa metrekare birim değerleri belirlenmesine ilişkin takdir komisyonu kararının ilgili arsalara yönelik kısmının iptali istemiyle açılan davayı ehliyet yönünden reddeden Vergi Mahkemesi kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir. 

213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 4751 sayılı Kanunla değişik Mükerrer 49. maddesinin b bendinde; Takdir komisyonlarının arsalara ve araziye ait asgari ölçüde birim değer tespitine ilişkin dört yılda bir yapacakları takdirler, tarh ve tahakkuk işleminin (Emlak Vergisi Kanununun 33 üncü maddesinin (8) numaralı fıkrasına göre yapılacak takdirler dahil) yapılacağı sürenin başlangıcından en az altı ay önce karara bağlanarak, arsalara ait olanlar takdirin ilgili bulunduğu il ve ilçe merkezlerindeki ticaret odalarına, ziraat odalarına ve ilgili mahalle ve köy muhtarlıkları ile belediyelere, araziye ait olanlar il merkezlerindeki ticaret ve ziraat odalarına ve belediyelere imza karşılığında verileceği, aynı bendin devamında ise; Takdir komisyonlarının bu kararlarına karşı kendilerine karar tebliğ edilen daire, kurum, teşekküller ve ilgili mahalle ve köy muhtarlıkları onbeş gün içinde ilgili vergi mahkemesi nezdinde dava açabilirler. Vergi mahkemelerince verilecek kararlar aleyhine onbeş gün içinde Danıştay'a başvurabilecekleri hükme bağlanmıştır. 

Aynı Kanunun takdir komisyonlarının kuruluşuna ilişkin 72. maddesinin birinci fıkrasında "Takdir Komisyonu; illerde defterdarın, ilçelerde malmüdürünün (müstakil vergi dairesi olan ilçelerde ilgili vergi dairesi müdürünün) veya bunların tevkil edecekleri memurların başkanlığı altında ilgili vergi dairesinin yetkili iki memuru ile seçilmiş iki üyeden kurulur." ikinci fıkrasında" Arsalara ait asgari ölçüde birim değer tespitinde takdir komisyonu; belediye başkanı veya tevkil edeceği memurun başkanlığı altında belediyenin yetkili bir memuru ile (16.6.2009 tarihinde 5904 sayılı Kanunun 21. maddesi ile yapılan ve 3.7.2009 tarihinde 27277 sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren değişikle) defterdarın, vergi dairesi başkanlığı bulunan yerlerde ise vergi dairesi başkanının görevlendireceği iki memur, tapu sicil müdürü veya tevkil edeceği bir memur ve ticaret odasınca seçilmiş bir üye (ilgili olduğu arsalara ilişkin takdir komisyonlarına organize sanayi bölgesini temsilen bir üye) ile ilgili mahalle ve köyün muhtarından kurulur" hükmüne yer verilmemiştir. 

Dosyanın incelenmesinden; TAYSAD Organize Sanayi Bölgesi ve Gebze Organize Sanayi Bölgesinde bulunan arsalar için emlak vergisine esas olmak üzere arsa metrekare birim değerlerinin 1.7.2009 tarihinde takdir komisyonunca alınan kararla belirlendiği, söz konusu takdir komisyonu kararına karşı her iki organize sanayi bölgesi tarafından açılan davaların Mahkemelerce ehliyet yönünden reddedildiği, ancak temyiz aşamasında; Danıştay Dokuzuncu Dairesince verilen E:2009/9564 ve E:2010/794 sayılı kararlar ile 1.7.2009 tarihli takdir komisyonu kararının organize sanayi bölgeleri ile ilgili kısmının yürütmesinin durdurulduğu, dava konusu edilen 5.5.2010 tarih ve 1390 sayılı karar metninde de 1.7.2009 tarihli kararın organize sanayi bölgeleri ile ilgili kısmının iptal edildiğinin belirtildiği ve takdir komisyonunun yeniden toplanarak TAYSAD VE GOSB bölgeleri için ayrı ayrı bilirkişi beyanları ve çevre belediyelerin rakamları da göz önüne alınarak takdir tespiti yapıldığı, ayrıca oluşan takdir komisyonunda Gebze Organize Sanayi Bölgesini temsilen bir üyenin bulunduğu(…

…) ve emsal değerden fazla olduğundan bahisle ihtirazi kayıtla kararı imzaladığı ve kararda oysahibi olduğu anlaşılmaktadır. 

Yukarıda belirtilen her iki madde hükmünün birlikte değerlendirilmesinden; takdir komisyonlarının kararlarına karşı kendilerine karar tebliğ edilen daire, kurum, teşekküller ve ilgili mahalle ve köy muhtarlıklarının dava açma ehliyeti bulunduğu, bu kararların imza karşılığı verileceği kurumlar arasında ticaret odalarının da sayıldığı, takdir komisyonlarının kuruluşuna ilişkin 72. madde de 16.6.2009 tarihinde 5904 sayılı Kanun'un 21. maddesi ile yapılan değişikle; ilgili olduğu arsalarla sınırlı kalmak koşuluyla ticaret odasını temsil eden üyenin yerini organize sanayi bölgesini temsil eden üyenin alacağı görülmektedir. 

Kaldı ki; bu değişiklik Emlak Vergisine Ait Bedel ve Değerlerin Tespiti, İlanı ve Kesinleşmesine ilişkin 03.04.2002 tarihli 4751 sayılı Kanunun 1. maddesiyle son halini alan mükerrer 49/b maddesindeki hükümden sonraki tarihli bir düzenleme olup söz konusu bu düzenlemenin amacına uygun olarak organize sanayi bölgelerinin arsa metrekare birim değerleri belirlenirken takdir komisyonlarına organize sanayi bölgesini temsilen bir üye katılması gerektiği, dava konusu takdir komisyonu kararının oluşumunda bu üyenin de var olduğu ve ihtirazi kayıtla kararı imzaladığı ve kararda oysahibi olduğu görüldüğünden, bu şekilde oluşan komisyon tarafından alınan kararda şekil açısından hukuka aykırılık bulunmadığı gibi, bizzat organize sanayi bölgesini ilgilendiren dava konusu olayda davacının takdir komisyonunda temsilen bir üyesinin oy hakkı ile bulunması üzerine alınan karara istinaden belirlenen arsa metrekare değerlerinin fahiş olduğundan bahisle açtığı davada, dava açma ehliyeti bulunduğu açıktır. 

Bu durumda davacı kurumun dava konusu işlemin iptalini istemekte açıkça menfaati bulunduğundan Vergi Mahkemesince esas hakkında bir karar verilmesi gerekirken davacının dava açma ehliyeti bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmesinde hukuki isabet bulunmamaktadır. 

Açıklanan nedenlerle davacı temyiz isteminin kabulüne, Kocaeli 1. Vergi Mahkemesinin 21.5.2010 tarih ve E:2010/1826, K:2010/1218 sayılı kararının bozulmasına 19.1.2011 tarihinde oyçokluğu ile karar verildi. 

KARŞI OY 

Temyize konu kararda 213 sayılı Yasanın mükerrer 49/b maddesine aykırılık görülmediğinden temyiz isteminin reddi gerektiği oyu ile karara katılmıyorum.